NAZIM HİKMET RAN
Kısaca Nazım
Hikmet olarak tanınan ünlü Türk şair, yazar ve düşünce adamı. “Romantik
Komünist” adıyla da anılır. Türk şiirini tüm dünyaya tanıtmıştır ve şiirleri
elliden fazla dile çevrilmiştir. Politik duruşu ve düşünceleri nedeniyle hayatının
büyük bölümünü hapishanelerde ve sürgünde geçirmiştir.
15 Ocak 1902
tarihinde o zaman Osmanlı sınırları içerisinde bulunan Selanik’te dünyaya
geldi. Babası Hamburg konsolosluğu ve Matbuat Müdürlüğü yapmış olan Hikmet Bey,
annesi ise dönemim çağdaş kadın ressamlarından olan Celile Hanım’dır.
Nazım Hikmet
çocukluktan itibaren annesinin de etkisiyle resim yapmaya ve şiir yazmaya
meraklıydı. Heybeliada Bahriye Mektebi’nde tahsili devam etti ve buradan mezun
olunca Harbiye gemisinde göreve başladı. Ancak siyasi görüşleri ve o zaman
aşırı bulunan faaliyetleri nedeniyle ordudan atıldı. Nazım Hikmet 1920 yılında
Milli Mücadele saflarına katılmak amacıyla arkadaşı Vâlâ Nureddin ile birlikte
Anadolu’ya geçti. Ancak yine komünizm görüşüne dayalı düşünceleri nedeniyle
genel kesim ile uyuşamadı. Nazım Hikmet 1921 yılında Batum üzerinden Moskova’ya
geçti ve burada üniversite eğitimi aldı. Komünizm düşüncesinin ayrıntılarını
öğrendi. Bir yıl sonra Türkiye’ye geri döndü ve Aydınlık gazetesinde çalışmaya
başladı. Sahip olduğu siyasi tutum iktidar hükümetlerinin yine dikkatini çekti
ve Nazım Hikmet’in tutukluluk dönemi başladı. Ara ara dışarı çıksa da, şiirleri
yasaklanan ve yaşamı boyunca yazdıkları yüzünden 11 ayrı davadan yargılanan
Nazım Hikmet; İstanbul, Ankara, Çankırı ve Bursa cezaevlerinde 12 yılı aşkın
süre hapis yattı. Bu sürenin sonunda tahliye oldu. Dışarıda iken askerliğe
alınacağı yönünde endişelenen bu konuda tavrı kesin olan Nazım Hikmet, 1950
yılında Sovyetler Birliği’ne geçti. Dönem dönem dünyanın çeşitli bölgelerinde
yaşadı. Ölümüne dek ülkesine dönemedi.
25
Temmuz 1951 tarihinde Bakanlar Kurulunca Türk vatandaşlığından çıkarıldı. 2009
yılında tekrar vatandaşlığa alındı. 3 Haziran 1963 tarihinde, 61 yaşında
Moskova’da vefat etti.